Ural-Altay Dil Ailesi Nedir?
Kaynaklara göre günümüzde 2500-5000 arası dilin var olduğundan bahsedilir. Fakat bu sayı dillerin lehçelerine göre ayrılamayışı, bazı dillerin yazıya geçirilmemiş oluşu gibi sebeplerle sayı hakkında kesin bir bilgi mevcut değildir. Diller yapı ve köken bakımından incelenerek bir çeşit sınıflandırma yöntemine gidilmiştir. Yapısal olarak benzerlik gösteren dillerin köken olarak da aynı aileden geldiği kabul edilir ve bu diller akraba sayılır. Böylelikle dil aileleri oluşur. Ural-Altay dil ailesi de bu sınıflandırmadan biridir. Ural-Altay dil ailesini araştırmak amacıyla geçmişten günümüze birçok araştırma yapılmıştır.
Asya kıtasının Büyük Okyanus kıyılarından, Akdeniz ve Orta Avrupa’ya kadar uzanan alanda konuşulan dillerdir. Bu diller Altay kolu ve Ural kolu olmak üzere 2 kısma ayrılır.
Ural Kolu
Ural-Altay dil ailesi Ural ve Altay olmak üzere 2 kola ayrılmıştır. Bu ayrımı yapan ilk kişi W. Scott adında bir dil bilimcidir. W. Scott, sadece bu ayrımı yapmakla kalmayarak aynı zamanda bu dilleri öğrenmiştir.
- Fin-Ugor Dilleri
- Fince
- Ugorca
- Macarca
- Samoyed Dilleri
Altay Kolu
İlk olarak 18. yüzyılda bu terim ortaya atılmıştır. Avrasya’da yaygın bir şekilde kullanılan bu dillerin aynı atadan geldiğini savunan bir dil ailesinin koludur. Bu dil aileleri sınıflandırma çalışmaları uzun araştırmaların sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Altay dillerine yönelik ilk sınıflandırma girişimi 1730 yılında Philip Johan von Strahlenberg tarafından ortaya çıkarılmış ve geliştirilmiştir.
- Türkçe
- Moğolca
- Mançu-Tunguz
- Korece
- Japonca
Ural-Altay Dil Ailesi Özellikleri
- En önemli özellik ses uyumudur.
- Ural-Altay dil ailesi sözcüklerinde gramatikal cinsiyet yoktur. Yani sözcükler dişil, eril veya nötr değildir.
- Sözcük belirleme amacıyla sözcüklerin başına Arapçadaki gibi ekler, ulamalara gelmez. Yani önden eklemeli dillerden değildir.
- Bu diller sondan eklemelidir. Ekler yapım ve çekim ekleri olarak ayrılır. Kelime kökü aynıdır, kökte değişme yaşanmaz.
- İsim çekimi yapmak için iyelik ekleri kullanılır.
- Bu dillerin fiil çekimleri epey çeşitlilik gösterir.
- Hint-Avrupa dillerinde ön-ek kullanılırken Ural-Altay dillerinde son-ek kullanılır.
- Sıfatlar isimlerden önce kullanılır.
- Sayı bildiren sözcüklerden sonra çoğul eki kullanılmaz.
- Karşılaştırma ifadelerinde -den çıkma eki kullanılır. Örneğin: ”Bizim evden büyük” cümlesinde olduğu gibi.
- Yardımcı fiil kullanımı mevcuttur.
- Ural-Altay dillerinin büyük bir kısmında olumsuz eylemler için ayrı fiiller mevcuttur.
- Soru eki bulunur.
- Bağlar yerine fiil şekilleri kullanılmaktadır.
